JayJootar.com

Technology, Strategy & History

ทฤษฏีวิวัฒนาการ Tech Ecosystem

July 29, 2012

ความคิดนี้ได้มาจากการไปออกงาน Start It Up, Power It Up วันนี้ผมเลยเก็บมาขีดๆเขียนไว้เผื่อจะเป็นประโยชน์กับผู้สนใจเรื่อง Tech Startup

หลายคนเปรียบเทียบบ้านเรากับประเทศอื่นที่เจริญด้าน Tech Industry โดยเฉพาะอย่างเช่นสหรัฐอเมริกาแล้วเกิดคำถามว่าทำอย่างไรจะเป็นอย่างเขาได้บ้าง

ผมขอเสนอทฤษฏีหนึ่งซึ่งอธิบายการพัฒนาการของ Tech Ecosystem ซึ่งก็อาจจะมองได้เหมือนระบบนิเวศน์ทางธรรมชาติจริงๆเช่นหนองน้ำ ป่า ซึ่งจะต้องมีความสมดุลย์กันของ species ต่างๆมีทั้งนักล่าอย่างเสือสิงห์โต สัตว์กินพืช จุลินทรีย์ต่างๆ

สำหรับ Tech Ecosystem ที่สมดุลย์ผมมองว่าประกอบด้วย 3 species ที่สำคัญคือ Technologist ซึ่งก็คือคนสาย technology เป็นผู้สร้างระบบสร้างผลิตภัณฑ์ต่างๆ Tech Entrepreneur ผู้ที่นำระบบและผลิตภัณฑ์ต่างๆไปสร้างเป็นบริษัทที่ทำกำไรได้ และ Tech Investor คือนักลงทุนไม่ว่าจะเป็น Angel, VC, Private Equity, ฯลฯ

เท่าที่ดูจากสหรัฐฯ species ต่างๆที่เกิดขึ้นนั้นเกิดจากการกลายพันธุ์จาก species หนึ่งไปยังอีก species หนึ่ง จาก Technologist มาเป็น Tech Entrepreneur (Bill Gates, Steve Jobs, Larry Page, Sergey Brin) จาก Tech Entrepreneur มาเป็น Tech Investor (Mike Markkula, Guy Kawasaki)

ผมอยากจะขยายความว่าการกลายพันธุ์ที่ว่านี้หมายความว่าไม่ได้มี species ไหนที่ถือว่าเจริญก้าวหน้ากว่าอีก species หนึ่งนะครับ แต่ทั้ง 3 species นั้นเสริมซึ่งกันและกัน และก็ไม่สามารถทำหน้าที่แทนกันได้ เพราะฉะนั้น Tech Entrepreneur ไม่ได้เหนือกว่า Technologist และ Tech Investor ก็ไม่ได้เหนือกว่า Technologist และ Tech Entrepreneur แต่อย่างไดทั้งสามต่างก็ต้องการกันและกัน

การกลายพันธุ์ที่ว่านั้นมีความสำคัญมาก เนื่องจากความรู้ความเข้าใจอย่างลึกซึ้งในการเป็น species เก่าเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้สามารถแสดงบทบาทใน species ใหม่ได้อย่างถูกต้อง การจะเป็น Tech Entrepreneur นั้นถ้าไม่มีความเข้าใจในการเป็น Technologist จะทำให้การตัดสินใจในเรื่องต่างๆไม่สามารถทำได้อย่างถูกต้อง เช่นเดียวกัน การจะเป็น Tech Investor ได้ต้องมีความเข้าใจในการเป็น Tech Entrepreneur อย่างลึกซึ้งมิฉะนั้นก็ไม่สามารถตัดสินใจได้อย่างถูกต้องเช่นเดียวกัน

ผมคิดว่าจุดกำเนิดของ Tech Ecosystem คือการวิวัฒนาการและการกลายพันธุ์มาเป็น 3 species ที่ว่านี้ อย่างไรก็ดีเมื่อมีครบ 3 species แล้วการเพิ่มจำนวนของ species แต่ละอย่างก็อาจะทำได้ในทางลัดมากขึ้นไม่จำเป็นต้องพึ่งการกลายพันธุ์

หมายความว่าเมื่อ Tech Ecosystem ใดมีครบ 3 species แล้วก็อาจจะแพร่พันธุ์เพิ่มขึ้นได้ในกลุ่มเอง Tech Entrepreneur สามารถ train คนที่ไม่ใช่ Technologist ให้กลายเป็น Tech Entrepreneur ได้โดยตรง โดยคนนั้นไม่จำเป็นต้องเป็น Technologist ก่อน Tech Investor ก็สามารถ train คนที่ไม่ได้เริ่มมาจากการเป็น Tech Entrepreneur ให้เป็น Tech Investor ได้ อย่างที่เราเห็นกันใน Silicon Valley ก็มี Tech Entrepreneur และ Venture capitalist ที่มาสายตรงโดยไ่ม่ได้ใช้วิธีกลายพันธุ์อย่างที่อธิบายข้างต้น

สำหรับเมืองไทย ผมมองว่าเรามี species แรกอยู่คือ Technologist ที่เก่งๆระดับโลก

ส่วน Tech Entrepreneur เรายังขาดแคลนซึ่งมีหลายสาเหตุ

1. วัฒนธรรม คนเก่งบ้านเราส่วนใหญ่มุ่งไปทำอาชีพอื่นๆที่ให้ผลตอบแทนที่ดีกว่าหรือได้รับการยกย่องจากสังคมมากกว่าเช่น ข้าราชการ, นักบริหารในองค์กรใหญ่, อาจารย์, Investment Banker, Management consultant มีคนเก่งที่มาสนใจการเป็น Tech Entrepreneur ยังน้อย

2. ตลาด ตลาดบ้านเราในแง่ขนาดยังเล็ก บางตลาดมีเรื่องใต้โต๊ะ การละเมิดลิขสิทธิ์ยังแพร่หลาย และที่สำคัญที่สุดคือคนไทยไม่นิยมใช้ของไทยด้วยกันเอง นิยมของนอกมากกว่า

3. skill การเป็น Tech entrepreneur ต้องมี skill หลายๆด้านเช่น การบริหารจัดการ technology การตลาด การขาย การเงิน ซึ่ง skill พวกนี้เป็น skill ที่เรียนในสถาบันได้แต่ทฤษฏีเท่านั้น ส่วนทางปฎิบัตินั้นหาเรียนได้ยาก Tech Entrepreneur ต้องขวนขวายเอง ต่างจากใน Tech Ecosystem ที่มี species ครบก็จะเป็นการถ่ายทอดโดยตรงจากรุ่นพี่สู่รุ่นน้อง เมืองไทยเรายังไม่มี Tech Entrepreneur มากพอที่จะเกิดการถ่ายทอดความรู้ดังกล่าวได้อย่างต่อเนื่อง

เนื่องจาก Tech Entrepreneur ยังขาดแคลนอยู่เช่นนี้ เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ผมปรับกลยุทธ์ The VC Group จากเดิมที่เป็น Tech Investor กลับมาเป็น Tech Entrepreneur เสียเอง เราพยายามสร้าง 3 species นี้ให้เกิดขึ้นภายในองค์กรแล้วก็หวังว่าจะ spin off ออกไปเป็นบริษัทและสร้าง Tech Ecosystem ให้ครบวงจรได้ในอนาคต

เราทำการ partner กับองค์กรระดับโลกอย่าง Foxconn เพื่อดึงเอา Technologist ที่เก่งที่สุดที่จะหาได้ให้มาอยู่รวมกัน รวมตัวกันให้ได้ก่อน ในขั้นต่อไปเราจะพยายามกระตุ้นให้เกิดการกลายพันธุ์จากกลุ่ม Technologist ให้มาเป็น Tech Entrepreneur ให้ได้

จากประสบการณ์ที่ผมเคยรับบทบาทเป็น Tech Investor ผมพบว่าเงินลงทุนไม่ใช่เรื่องหายาก สิ่งที่ขาดแคลนคือบริษัทที่น่าเข้าไปลงทุน ดังนั้นถ้าเราสามารถกระตุ้นให้เกิด Tech Entrepreneur ขึ้นได้มากๆ เก่งๆ ขั้นตอนต่อไปเป็นขั้นที่จะเกิดขึ้นอัตโนมัติิคืิอการสร้าง Tech Investor นั้นแทบจะไม่ต้องทำอะไรมากเพราะมีเงินจ่อรออยู่แล้ว

ขอให้กำลังใจ Tech Entrepreneur และ Tech Entrepreneur-to-be ทุกท่านๆ ขอให้เราร่วมแรงร่วมใจสร้าง Tech Ecosystem ให้เกิดขึ้นในเมืองไทยด้วยกันด้วยครับ